DAC 6 kapsamında zorunlu açıklama kuralları

Özel servet

İşaretler için tarama...

Yıllar süren OECD hazırlıklarının ardından, AB Üye Devletleri şu anda potansiyel olarak agresif sınır ötesi vergi planlama düzenlemelerinin otomatik olarak paylaşılması için zorunlu açıklama kurallarını (MDR'ler) uygulamaktadır. DAC 6, yerel vergi makamlarının vergiden kaçınmayla mücadelesine yardımcı olmak üzere bir "erken uyarı sistemi" olarak tasarlanmış asgari bir standarttır. İşaretlerin geniş kapsamı göz önüne alındığında, vergi uzmanları bile DAC 6'yı yorumlamakta zorlanmaktadır. Uzman olmayanların yasama hızına ulaşıp ulaşamayacakları ise henüz belli değil...

DAC 6'nın kökeni, (i) vergi idarelerine potansiyel olarak agresif vergi planlama uygulamaları hakkında erken bilgi sağlamak (ii) bunları teşvik edenleri ve kullananları tespit etmek ve (iii) "vergiden kaçınma piyasasını" caydırmak olan OECD'nin Zorunlu Açıklama Kurallarına (2015) dayanmaktadır.

MDR'lerin uzun bir geçmişi vardır: ABD (1984), Kanada (1989), Güney Afrika (2003), Birleşik Krallık (2004) Portekiz (2008) ve İrlanda'da (2011).

Vergiden kaçınma nedir?

Klasik bir tanıma göre vergiden kaçınma, "kişilerin vergi kanunlarındaki zayıflıklardan veya belirsizliklerden faydalanmak amacıyla işlerini bu şekilde düzenlemeleri halinde ortaya çıkar". Avrupa Adalet Divanı (ECJ) vergiden kaçınmayı "ulusal vergi kanunlarını atlatmak için tasarlanmış tamamen yapay düzenlemeler" olarak tanımlamaktadır.

"Vergi planlaması" veya "vergi indirimi" terimleri genellikle mali açıdan cazip seçeneklerden yararlanmaya yönelik kabul edilebilir uygulamalara atıfta bulunurken, "vergiden kaçınma" terimi, vergi mükellefleri için açıkça yasa koyucu tarafından amaçlanmayan ve lafzına uymakla birlikte yasanın ruhuna açıkça aykırı olan kazan-kazan sonuçlarını belirtir.

Sıfır tolerans çağında

CRS çerçevesinin 2014 yılında başlatılmasına rağmen, blog yazarları, araştırmacı gazeteciler (ICIJ, OCCRP), özel medya kuruluşları (Guardian, Süddeutsche, Tagesanzeiger, vb.), lobici gruplardan (Tax Justice Network, Global Witness, Oxfam) oluşan eşgüdümlü bir ağ, CRS kapsamında vergiden kaçınmaya sıfır tolerans politikası uygulanması için OECD üzerinde baskı uygulamaktadır.

Örneğin, Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu (ICIJ), Leak to Us adlı web sitesinde muhbirleri "kamuoyunu ilgilendirebilecek her türlü içeriği - belgeler, fotoğraflar, video klipler ve hikaye ipuçları - güvenli bir şekilde göndermeye" teşvik etmektedir. Guardian'ın ihbar platformu, yanlış uygulamalara ilişkin kanıt toplamak için, ironik bir şekilde kendisi de "web'in karanlık köşesi" olarak tanımlanan anonim yönlendirici Tor'u kullanıyor.

ICIJ ve diğerleri tarafından istismar edilen sızıntılar, uzman olmayan araştırmacı gazetecilerin ve blog yazarlarının, genellikle kanun uygulayıcı geçmişi olmayan, dağınık ve zaman zaman doğrulanmamış bir dizi verinin ciddiyeti (ve bazen sadece alaka düzeyi) hakkında spekülasyonlar ve ikinci tahminlerle meşgul olduğu neredeyse sürekli bir offshore haber akışını besledi:

2013 Açık Deniz Sızıntıları

2014 Jersey Dosyaları

2014 Lüksemburg Sızıntıları

2015 İsviçre Sızıntıları

2016 Panama Belgeleri

2020 Luanda Sızıntıları

2020 Kıbrıs Sızıntıları

2020 FinCen Sızıntıları

ICIJ ve TJN gibi çıkar grupları, savunuculuk ve medya baskısını yüksek tutarak, Mayıs 2017'de OECD'nin kendi muhbir platformunun başlatılmasıyla sonuçlanan tüm sosyal düzeylerde bir sızıntı kültürünün ortaya çıkmasına etkili bir şekilde katkıda bulunmuştur. Bu platform, ilgili tarafların OECD'nin Otomatik Değişim Portalı üzerinden anonim olarak "CRS'yi atlatmaya yönelik potansiyel planları, ürünleri veya yapıları" bildirmelerine olanak sağlamaktadır.

DAC 6 nedir?

AB'nin İdari İşbirliği Direktifi (DAC 6) kapsamında, aracılar (muhasebeciler, danışmanlar, avukatlar, bankalar) ve bunların bulunmadığı durumlarda vergi mükellefinin kendisi, sınır ötesi boyutu olan (birkaç Avrupa Üye Devletini veya bir Üye Devlet ile üçüncü bir ülkeyi içeren) ve belirli işaretler (yani, nitelikli özellikler veya karakteristikler) içeren agresif vergi planlama düzenlemelerini (25 Haziran 2018'e kadar uzanan) 30 gün içinde yerel vergi makamlarına bildirmelidir.

Avrupa Üye Devletleri daha sonra düzenlemeyi kategorize etmeli (bir plan referans numarası içeren) ve düzenlemenin temel özelliklerini AB'nin Ortak İletişim Ağı (CCN) aracılığıyla diğer tüm Avrupa Üye Devletleri ile özellikle üç ayda bir paylaşmalıdır:

• Aracının / vergi mükellefinin adı, doğum yeri, doğum tarihi, ikametgahı, VKN;
  
• Düzenlemenin nitelikli ayırt edici işaret(ler)i;
  
• Düzenlemenin işleyişi, piyasa adı, örneğin "Golden Visa" ("ticari, endüstriyel veya mesleki bir sırrın ifşa edilmesine yol açmadan");
  
• Düzenlemenin (beklenen) uygulama tarihi;
  
• Düzenlemenin ilgili yerel yasal dayanağı;
  
• Düzenlemenin değeri (örneğin beklenen vergi tasarrufu vb.);
  
• Düzenlemeden etkilenmesi muhtemel Avrupa Üye Devletinin belirtilmesi;
  
• Düzenlemeden etkilenmesi muhtemel bir Avrupa Üye Devletindeki diğer herhangi bir kişinin belirtilmesi.

DAC 6 kapsamında raporlamanın etkileri

Raporlama, vergiden kaçınma bulgusu teşkil etmez. Tersine, vergi makamlarının bir plana tepki vermemesi, kabul edildiği anlamına gelmez.

Aksine, DAC 6 kapsamında toplanan veriler, yerel vergi makamlarının (i) yasal boşlukları hızlı bir şekilde kapatmasını (ii) vergi denetimleri gerçekleştirirken riskleri değerlendirmesini ve (iii) vergi mükellefleriyle iletişim stratejileri geliştirmesini (kamu vergi uyarıları ve spotlarında "listelenen işlemleri" ve "ilgi çekici işlemleri" adlandırıp utandırarak) sağlayacaktır.

DAC 6 kapsamındaki cezalar

Eksik, gecikmeli ya da hiç bildirimde bulunmama cezaları 1.000.000 £ (Birleşik Krallık), 830.000 € (Hollanda), 250.000 € (Lüksemburg), 100.000 € (Belçika, Fransa), 50.000 € (Avusturya, Danimarka), 25.000 € (Hırvatistan, Almanya), 20.000 € (Kıbrıs, İtalya, Malta), 15.000 € (Finlandiya, Macaristan) ile sınırlandırılmıştır.

DAC 6 kapsamında aracı tanımı

Aracılar, (i) raporlanabilir bir sınır ötesi düzenlemeyi tasarlayan, pazarlayan, organize eden veya uygulamaya hazır hale getiren veya uygulanmasını yöneten veya (ii) böyle bir aracıya yardım, destek veya tavsiye sağlayan AB kişileridir.

DAC 6 kapsamında yasal ayrıcalık

Hukuki mesleki ayrıcalık (LPP): Avrupa Üye Devletleri, ilgili iç hukukları kapsamında LLP'ye saygı göstermelidir. Bununla birlikte, LPP'yi talep eden nitelikli aracılar, diğer aracıları veya ilgili vergi mükellefini ilgili raporlama yükümlülükleri konusunda gecikmeksizin bilgilendirmelidir.

DAC 6 kapsamında ilgili vergi mükellefleri

İlgili vergi mükellefleri "raporlanabilir bir düzenlemenin sunulduğu herhangi bir kişiyi" içermektedir. Nitelikli bir aracının bulunmadığı veya LPP'nin uygulandığı durumlarda, (AB üyesi olmayan) vergi mükellefleri, en yakın AB iç bağlantısının kurulabildiği Avrupa Üye Devletinde, yani (i) mukim oldukları (ii) düzenlemeden yararlanan bir işyerine sahip oldukları (iii) gelir elde ettikleri veya kâr elde ettikleri veya (iv) bir faaliyet yürüttükleri (hangi Üye Devlet önce gelirse) yerde raporlama yapmalıdır.

DAC 6 altındaki işaretler

Raporlanabilir bir sınır ötesi düzenleme şunları içerir:

İşaret A

1) Gizlilik (müşteri tarafından destekleyiciye borçlu olunan) veya (2) güvence altına alınan vergi avantajı ile orantılı bir ücret ödemesi veya (3) standartlaştırılmış dokümantasyon ile toplu pazarlama ("tak ve çalıştır").

İşaret B

(1) Zarar eden bir şirketin satın alınması yoluyla vergi indirimi veya (2) gelirin sermayeye, hediyelere veya diğer düşük vergili/sıfır vergili gelirlere dönüştürülmesi veya (3) döngüsel işlemler (birbirini dengeleyen).

İşaret C

Alıcının (1) hiçbir yargı alanında bulunmadığı veya (2) sıfır vergili bir yargı alanında (<%1) bulunduğu veya (3) OECD'nin işbirliği yapmadığı bir yargı alanında bulunduğu veya (4) vergiden tamamen muaf olduğu veya (5) tercihli bir vergi rejiminden yararlandığı ilişkili şirketler arasındaki ödemeler.

(6) Bir şirketin iki kez amortisman indirimi talep edebileceği veya (7) iki kez çifte vergilendirme indirimi talep edebileceği veya (8) varlık transferlerinin iki farklı tutarı içerdiği durumlar.

İşaret D

(1) Pasifin aktif NFE'lere yapay olarak yeniden sınıflandırılması veya (2) CRS dışı yetki alanlarının (Amerika Birleşik Devletleri, Karadağ, vb.) kullanılması veya (3) gelir ve sermayenin yeniden sınıflandırılarak raporlanmamasına yol açılması veya (4) gerçek faydalanıcı (BO) / kontrol eden kişi raporlamasından kaçınan yapıların kullanılması veya (5) bir bankanın veya bir ülkenin AML rejimindeki veya bir ülkenin şeffaflık gerekliliklerindeki zayıflıklardan yararlanılması yoluyla CRS'den kaçınma.

(6) Ekonomik özden yoksun veya (7) BO'nun ikametgahı dışında kurulmuş veya (8) tanımlanamayan BO'ları içeren yapılar yoluyla şeffaf olmayan bir yasal veya BO zincirini içeren düzenlemeler.

İşaret E

(1) Tek taraflı güvenli liman kurallarının kullanılması veya (2) değerlemesi zor maddi olmayan varlıkların devri veya (3) devredenin FVÖK'ünü %50 oranında azaltan varlıkların, işlevlerin veya risklerin grup içi devri.

Ana fayda testi

A ve B işaretleri (ve C işaretinin belirli unsurları) yalnızca "vergi avantajı" elde etmenin (bkz. Madde 4.2.) bir kişinin makul olarak bekleyebileceği (nesnel gerçeklere dayalı) ana faydalardan biri olması halinde raporlanabilir.

______________________

Referanslar

Roy Rohatgi (2007) Basic International Taxation. Second Edition. Volume II: Practice (Taxman)

OECD (2015) Mandatory Disclosure Rules, Action 12 - 2015 Final Report (burada)

OECD (2018) Model Mandatory Disclosure Rules for CRS Avoidance Arrangements and Opaque Offshore Structures (burada)