İsviçre'de muhasebe ve finansal raporlama ilkeleri: bir İsviçre startup şirketi veya KOBİ için iyi bir muhasebeci bulunuz

Defter tutma ve muhasebe işlevleri için dış kaynak kullanın

Son güncelleme: 22 Aralık 2024

Mali durumu her şirket için en önemli önceliktir. Bu, sahiplerin ve CEO'ların en azından temel İsviçre muhasebe bilgisine sahip olması gerektiği anlamına gelir. Ancak bu, defter tutma işlemlerini kendilerinin yapması gerektiği anlamına gelmez.

İsviçreli yeni başlayanların ve yerleşik KOBİ işletmelerinin muhasebe işlevini profesyonel olarak dış kaynak olarak sağlıyoruz ve aşağıdaki abonelik planlarını sunuyoruz:

İsviçre'de muhasebeye giriş

İsviçre'de her şirket finansal muhasebe ("Buchhaltung") yapmak, 10 yıllık bir süre boyunca tüm ticari işlemlerinin kayıtlarını (dijital veya kağıtsız) tutmak ve bir önceki yılın sonundan itibaren altı ay içinde yönetimine İsviçre şirketinin bilanço ("Bilanz"), kar ve zarar tablosu ("Erfolgsrechnung") ve ilgili notlar ("Anhang") şeklindeki finansal tablolarından ("Geschäftsbericht") oluşan bir yıllık rapor ("Jahresrechnung") sunmak zorundadır.

Yıllık rapor, İsviçre şirketinin CFO'suna ek olarak İsviçre şirketinin en üst düzey yönetiminin başkanı tarafından imzalanmalı ve kurumlar vergisi beyannamesi (burada) ile birlikte en geç bir sonraki takvim yılının 30 Kasım tarihinden önce kanton vergi makamlarına sunulmalıdır (örnek: Zürih Kantonu).

İsviçre şirketleri tarafından vergi beyannamelerinin sunulması için kantonal dosyalama son tarihlerine ilişkin güncel bir genel bakış bu bağlantı altında bulunabilir (burada).

İsviçre'de muhasebe, İsviçre Frangı (CHF) veya ticari faaliyetler için gerekli olan diğer para birimlerinde gerçekleştirilir. Yabancı bir para birimi kullanılıyorsa, değerler de İsviçre frangı cinsinden gösterilmelidir. İsviçre Federal Vergi İdaresi tarafından yayınlanan ve bu bağlantıda (burada) bulunan resmi döviz kurları listesine göre kullanılan döviz kurları notlarda açıklanmalıdır.

İsviçre muhasebesi, resmi İsviçre dillerinden birinde veya İngilizce olarak yapılmalıdır. Yazılı, elektronik veya benzer bir şekilde gerçekleştirilebilir (burada).

Bu bağlantıda (burada) bulunan İsviçre KOBİ hesap planı ("Kontorahmen KMU"), İsviçre şirketlerinin genel muhasebe defterlerini nasıl yapılandırmaları gerektiğine ilişkin yetkili ve bağlayıcı kılavuzdur (ayrıca aşağıya bakınız). İş gerçeklerine bağlı olarak İsviçre KOBİ hesap planından münferit hesaplar çıkarılabilir ve diğerleri eklenebilir, ancak genel yapısı korunmalıdır.

1. İsviçre Borçlar Kanunu kapsamındaki muhasebe ilkeleri

Defter tutma, ticari işlemleri kolayca yorumlanabilecek mantıksal bir plana göre kaydetme sanatıdır. "İş dünyasının dili" olarak adlandırılan muhasebe, defter tutmanın bittiği yerde başlar.

Muhasebe, "iş dünyasındaki işlemleri kaydetme yöntemlerini ele alan ve defterlere ve belgelere kaydedilen beyanları yorumlayan bir bilimdir, böylece meslekten olmayanlar firmanın tam mali ve yönetimsel durumu hakkında net bir anlayışa sahip olabilirler" (J.C. Duncan, A Definition of Accounting, 1909).

İsviçre Borçlar Kanunu'nun 957 ve devamı maddelerine göre (burada), İsviçre'de muhasebe, İsviçre şirketinin varlıklarının, yükümlülüklerinin ve karlarının, yani genel ekonomik durumunun sunulması için gerekli olan ticari olayları ve koşulları ("Geschäftsvorfälle und Sachverhalte") yakalama amacına sahiptir.

Muhasebe, sonraki finansal raporlamanın temelini oluşturur.

Finansal raporlama, bir kuruluşun paydaşlarına ve kamuoyuna açıklanan finansal sonuçlarıdır.

a) İsviçre'de genel kabul görmüş muhasebe ilkeleri (Swiss GAAP) - "Grundsätze ordnungsmässiger Buchführung" (GoB)

İsviçre'de muhasebe, aşağıda ayrıntılı olarak yorumlanan tanınmış muhasebe ilkelerini, özellikle de yasa koyucu tarafından Md. 957a - 965 (burada):

1. Ticari olayların ve işlemlerin eksiksiz, doğru ve sistematik olarak kaydedilmesi
2. Tüm bireysel işlemler için belgesel kanıtlar ("Belegnachweis")
3. Netlik
4. Şirketin türü ve büyüklüğüne ilişkin yeterlilik
5. Doğrulanabilirlik

Tamlık ilkesi ("Vollständigkeitsprinzip")

Tamlık ilkesine göre, muhasebeye tabi olan tüm ticari olaylar ("buchungspflichtig") boşluksuz ve tahakkuk esasına göre kaydedilmelidir. İsviçre'de muhasebeye tabi olan, İsviçre şirketinin varlıklarının, yükümlülüklerinin ve özkaynaklarının büyüklüğü, bileşimi ve gelişimi üzerinde doğrudan veya dolaylı bir etkiye sahip olan tüm ticari olaylar ve işlemlerdir.

Finansal raporların sunulması ile ilgili olarak, eksiksizlik ilkesi, şirketin finansal durumunun değerlendirilmesi için ilgili tüm bilgilerin, özellikle de tüm yükümlülüklerinin eksiksiz bir şekilde açıklanmasını gerektirir. Hiçbir önemli bilgi saklanmamalıdır.

Doğruluk ilkesi ("Grundsatz der Richtigkeit")

Doğruluk ilkesine (keyfiliğin olmaması) göre, tamamen kaydedilen veriler değiştirilmeden ilgili hesaba doğru bir şekilde tahsis edilmelidir.

Sistematiklik ilkesi ("Systematische Erfassung")

Sistematiklik ilkesi (i) mantıksal tahakkuk ilkesi ("Grundsatz der sachlichen Abgrenzung") ve (ii) kronolojik tahakkuk ilkesinden ("Grundsatz der zeitlichen Abgrenzung") oluşmaktadır.

Mantıksal tahakkuk ilkesi, belirli bir gelirin elde edilmesine hizmet eden tüm giderlerin, gelirin elde edilmesiyle aynı zamanda muhasebeleştirilmesini gerektirir ("maliyet ve gelirin eşleştirilmesi").

Kronolojik tahakkuk ilkesi, belirli dönemlere tahakkuk eden gider ve gelirlerin (örneğin faiz, kira) buna uygun olarak muhasebeleştirilmesini gerektirir. Önceki dönemlere ilişkin gider ve gelirler, diğer muhasebe dönemlerine ilişkin olarak muhasebeleştirilmelidir.

Belgesel kanıt ilkesi ("Grundsatz der Dokumentation")

Belgelendirme ilkesi uyarınca, her muhasebe girişi için belgesel kanıt gereklidir, böylece ticari olayın kendisine kanıt sağlar ("belgesel kanıt olmadan rezervasyon yapılmaz" - "keine Buchung ohne Beleg"). Bu nedenle belgesel kanıtların (faturalar, banka ekstreleri, işlem raporları, envanterler vb.) oluşturulması, sınıflandırılması ve saklanması büyük önem taşımaktadır. Muhasebede kötü organize edilmiş belgesel kanıtlar, sonucun güvenilirliğini etkileyebilecek bir belirsizlik ve rahatsızlık faktörünü temsil eder.

İsviçre'de belgesel kanıt ("Buchungsbelege") "bir muhasebe kaydının arkasındaki ticari olayı veya işlemleri doğrulamak için gerekli olan kağıt üzerindeki veya elektronik veya karşılaştırılabilir formdaki herhangi bir yazılı kayıttır".

Açıklık ilkesi ("Klarheitsprinzip")

Muhasebede açıklık ilkesi aşağıdaki gerekliliklerde kristalize olur:

• Kayıtların okunabilirliği
• Yetkili bir üçüncü taraf için kayıtların anlaşılabilirliği
• Bireysel ticari olayların ve işlemlerin tanımlanmasında belirsizlik
• (i) Münferit muhasebe kayıtları arasındaki ve (ii) ek muhasebe kayıtları ile ilgili ilişkilerin sunumunda netlik
• Muhasebe defterinin dayandığı belgesel kanıtlara açık referans
• Hesaplardaki düzeltmelerin açık bir şekilde işaretlenmesi

Doğrulanabilirlik ilkesi ("Grundsatz der Nachprüfbarkeit")

Doğrulanabilirlik ilkesi, muhasebe kayıtlarıyla ilgili olarak aşağıdaki en iyi uygulamaları içermektedir:

• Kağıtsız işleme durumunda, muhasebe kayıtları kolayca anlaşılabilir bir erişim anahtarı ve uygun bir dosyalama sistemi yardımıyla her zaman doğrulanabilir olmalı ve belgelere erişim her zaman güvence altına alınmalıdır
• Muhasebe kayıtları sonradan yapılacak değişikliklere karşı güvence altına alınmalıdır (kalem kayıtları, korumalı bilgisayar ortamları vb. olmamalıdır)
• Muhasebe kayıtlarındaki düzeltmeler iptaller veya yeniden kayıtlar yoluyla yapılmalıdır, ancak hiçbir koşulda orijinal numaralar tanınmaz hale getirilmemeli veya iz bırakmadan silinmemelidir
• Her muhasebe girişi, temel ve doğrulanabilir bir belge gerektirir
• Belgesel kanıtlar tarihlendirilmeli ve gerekirse numaralandırılmalıdır

(i) Tahakkuk muhasebesi

Eşleştirme ilkesi uyarınca, İsviçre şirketlerinin gelir ve maliyet kalemleri, mantıksal ve kronolojik olarak tahakkuk ettikleri yılda kaydedilmelidir: başka bir deyişle, giderler ilgili oldukları gelirlerle aynı hesap döneminde kaydedilmelidir (maliyet ve gelirin eşleştirilmesi).

(ii) Nakit muhasebesi

Bununla birlikte, yıllık net gelirleri 100.000 CHF'nin altında olan İsviçre şirketlerinin kronolojik tahakkuk ilkesine uymaları gerekmez ve işlemleri yalnızca ödeme etkin bir şekilde yapıldığında muhasebeleştiren nakit muhasebesi uygulayabilirler. Ancak, mantıksal tahakkuk ilkesine yine de uyulmalıdır.

b) İsviçre finansal raporlamasının temelini oluşturan ilkeler - "Grundsätze ordnungsmässiger Rechnungslegung" (GoR)

İsviçre'de finansal raporlama ("Rechnungslegung"), bir şirketin ekonomik durumunu üçüncü tarafların güvenilir bir yargıya varmasını sağlayacak şekilde sunma amacına hizmet eder ("die Rechnungslegung soll die wirtschaftliche Lage des Unternehmens so darstellen, dass sich Dritte ein zuverlässiges Urteil bilden können"). Bu, tüm İsviçre şirketleri ve muhasebecileri için İsviçre'deki en önemli muhasebe ilkesidir.

Buna ek olarak, bilançoda yer alan veya ilgili notlarda belirtilen tüm kalemler, belgesel kanıt, envanter veya başka bir yöntemle ("Bestandesermittlung") doğrulanmalıdır.

Süreklilik varsayımı

İsviçre'de finansal raporlama, şirketin öngörülebilir gelecekte faaliyetlerini sürdüreceği ve iflas tehlikesiyle karşı karşıya olmadığı varsayımına dayanmaktadır.

Şirket faaliyetlerinin tamamının veya bir kısmının bilanço tarihinden itibaren on iki ay içinde sona ermesi amaçlanıyorsa veya muhtemelen kaçınılmazsa, ilgili şirket varlıkları için finansal raporlar geri kazanım değerlerine dayanmalıdır. Beklenen tasfiye ile ilgili giderler için karşılık ayrılmalıdır.

Finansal raporların sunumu

İsviçre'de finansal raporlar, yasal asgari içeriğin korunması halinde, İsviçre şirketinin özel iş veya sektör gerçeklerine uyarlanabilir.

Değeri olmayan veya önemsiz olan kalemlerin ayrıca gösterilmesine gerek yoktur.

Yıllık mali raporlarda, cari mali yıla ait rakamların yanında bir önceki yıla ait ilgili değerler de gösterilmelidir.

İsviçre'deki en önemli finansal raporlama ilkeleri, yukarıda tartışılan İsviçre muhasebe ilkelerine dayanmakta, onları tamamlamakta ve bazen de onlarla aynı olmaktadır. Aşağıda, yalnızca daha önce açıklanmamış olan ilkeleri ele alacağız.

Özünde, İsviçre finansal raporlama ilkeleri aşağıdaki gibidir (Madde 958c):

1. İsviçre finansal raporlaması açık ve anlaşılır olmalıdır
2. Eksiksiz olmalı
3. Güvenilir olmalı
4. Temel bilgileri içermelidir
5. İhtiyatlı olmalı
6. İsviçre finansal raporlaması yıllar boyunca aynı sunum ve değerleme yöntemlerini kullanmalıdır
7. Varlık ve yükümlülükler ile gelir ve giderler birbirleriyle mahsup edilemez

Güvenilirlik ilkesi ("Grundsatz der Verlässlichkeit")

Finansal tablolar tarafından sağlanan bilgiler güvenilir olmalı, yani önemli yanlışlıklar içermemelidir. Yine, şirketin ekonomik durumunu üçüncü tarafların güvenilir bir yargıya varmasını sağlayacak şekilde sunmalıdır.

Yeterlilik ve önemlilik ilkesi ("Wesentlichkeitsprinzip")

Genel kabul görmüş İsviçre raporlama ilkelerine göre, finansal raporlama mutlak doğrulukla ilgili değildir. Okuyucunun yargısı üzerinde etkisi olmayan önemsiz faktörler göz ardı edilebilir.

Eksikliği veya yanlışlığı finansal tablolara dayanılarak alınacak kararları etkileyebilecek nitelikte olan bilgiler önemlidir. Bir ticari olay veya durumun önemli olup olmadığını belirlemek için genel şartlar yoktur; bu, duruma göre yapılan bir değerlendirmedir.

Önemlilik, finansal raporlamanın amacına göre yorumlanmalıdır. Buradaki soru, belirli bir açıklamanın finansal tabloların muhatabının şirketin ekonomik durumu hakkında farklı bir görüş oluşturmasına neden olup olmayacağıdır.

İhtiyatlılık ilkesi ("Vorsichtsprinzip")

İhtiyatlılık ilkesi İsviçre muhasebe hukukunda büyük önem taşımaktadır. Şirket varlıklarının ve yükümlülüklerinin değerlemesinin ihtiyatlı bir şekilde yapılması gerektiğini, ancak bunun şirketin ekonomik durumunun güvenilir bir şekilde değerlendirilmesini engellememesi gerektiğini belirtir. Şüphe durumunda, ihtiyatlılık ilkesi, genel varlık durumu için daha az elverişli bir değerleme yaklaşımı gerektirir.

İhtiyatlılık ilkesinin bir başka ifadesi de eşitsizlik ilkesidir ("Imparitätsprinzip"). İhtiyatsızlık, kar ve zararların muhasebeleştirilmesiyle bağlantılı olarak eşitsizlik anlamına gelir: karlar yalnızca gerçekleştiklerinde muhasebeleştirilmelidir, oysa beklenen zararlar henüz gerçekleşmemiş olsalar bile muhasebeleştirilmelidir.

Buna göre, gerçekleşme ilkesi ("Realisationsprinzip"), bir kârın ancak temel işlem ekonomik olarak gerçekleştiğinde (örneğin, bir mal etkin bir şekilde teslim edildiğinde, bir hizmet tam olarak sunulduğunda) raporlanabileceğini öngörür.

Son olarak, maliyetin veya piyasanın düşük olması (LCM) ilkesi ("Niederstwertprinzip") genel olarak, değerlemeyle ilgili tüm belirsizlik durumlarında, iki olası değerden daha ihtiyatlı bir şekilde belirlenmiş olanın kullanılması gerektiğini belirtir ve genellikle "hangisi düşükse" ifadesiyle çevrilir.

Tutarlılık ilkesi ("Stetigkeitsprinzip")

Tutarlılık ilkesi uyarınca, İsviçre'de mali tablolar önceki yıllarda kullanılan aynı ilkelere uygun olarak hazırlanmalıdır. Bu ilkenin amacı, mali tabloların zaman içinde karşılaştırılabilirliğini sağlamaktır. Bu amaç, mali tabloların tüm bölümlerinde bir önceki yılın rakamlarının belirtilmesi gerekliliğinin de temelini oluşturmaktadır.

2. İsviçre genel kabul görmüş muhasebe standartları GAAP FER

Swiss GAAP FER ("Swiss Generally Accepted Accounting Principles Fachempfehlungen zur Rechnungslegung") İsviçre'de tanınmış bir finansal raporlama standardıdır ve UFRS raporlamasına bir alternatiftir.

Aslında, İsviçre'de giderek daha fazla sayıda küçük ve orta ölçekli işletme, yatırımcılarını ve paydaşlarını İsviçre yasalarının asgari standartlarının ötesine geçen anlamlı finansal raporlama ile donatmak ve böylece (i) karşılaştırılabilirliği (ii) gelişmiş şeffaflığı ve nihayetinde (iii) "doğru ve adil bir görüş" benimseyerek rakamlara olan güveni teşvik etmek istemektedir.

3. İsviçre'de muhasebe yöntemleri

a) Alacaklılar / Borçlular muhasebesi

Alacaklılar / borçlular defter tutma yönteminin ("Kreditoren- / Debitorenbuchhaltung") uygulanmasında, her alacaklı (tedarikçi, satıcı) ve her borçlu (müşteri, alıcı) için ayrı bir yardımcı hesap oluşturulur.

Bunu takiben, gelen veya giden her fatura için ilk kayıt yapılır ve geçici olarak bu yardımcı hesaplara kaydedilir. Daha sonra, ilgili ödeme fiilen bankaya ulaştığında, bu geçici alacaklıların ödenecek hesaplarından (AP) veya borçluların alacak hesaplarından (AR) bankaya ikinci bir kayıt yapılır.

b) Açık kalemler muhasebesi

Açık kalem defter tutma yönteminin ("Offenposten-Buchhaltung") uygulanmasında, gelen ve giden faturalar hemen değil, ancak ilgili ödemeler fiilen bankaya ulaştığında kaydedilir.

4. Muhasebe ve danışmanlık hizmetlerimiz

• İsviçreli şirketler için muhasebe işlevinin dış kaynak kullanımı - muhasebecilerimize erişilebilir (ofis dışı mesaj yok)
• İsviçreli KOBİ'lere ve İsviçre merkezli uluslararası ticari işletmelere odaklanma: muhasebe konularında çözüm odaklı danışmanlık ve İsviçre muhasebe yazılımı (Abacus, Banana, Bexio, Klara, vb.) ile tanışma
• Çok dilli muhasebe desteği: Almanca, İngilizce, Hollandaca, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca, Ukraynaca, Rusça
• İsviçre KDV'sine kayıt, KDV'nin üç ayda bir sunulması, bordro muhasebesi, vergi beyannamesinin kanton makamlarına sunulması: ilgili kanton ve federal makamlarla iyi iletişim (vergi, KDV, sosyal güvenlik, emeklilik fonları, ticari siciller, vb.)
• Verimli, zamanında ve doğru finansal raporlama elde etmek için süreç iyileştirme: ilgili sektör deneyimine ek olarak derin teknik muhasebe bilgisi

_____________________________________

Faydalı bağlantılar

EXPERTsuisse (2014) Schweizer Handbuch der Wirtschaftsprüfung, Band "Buchführung und Rechnungslegung" (burada)

Jürg Hirschi, Giulio Trepp, Fritz Zulliger (2020) Finanzbuchhaltung. Repetition und Vertiefung (Lehrmittelverlag Hirschi, Trepp und Zulliger)

Rosemarie Rossi (2021) Sozialversicherungen - Löhne - Finanzspezifische Personaladministration (Verlag SKV) (burada)

İsviçre Federal Gümrük İdaresi, Para birimi ve yıl başına aylık ortalama döviz kurları (burada)

İsviçre Federal Vergi İdaresi, İsviçre resmi yıl sonu döviz kurları listesi (burada)

Swiss GAAP FER (2020) Muhasebe ve raporlama önerileri (burada)

İsviçre, küçük ve orta ölçekli işletmeler için KOBİ portalı: Muhasebe, denetim, finans ve kontrol hakkında bilmeniz gereken her şey (burada)

Swiss Ordinance on Business Records (2013) (burada)

veb.ch – Schweizer Verband für Rechnungslegung und Controlling, Swiss SME Chart of Accounts (burada)

Dieter Pfaff, Stephan Glanz, Thomas Stenz, Florian Zihler (2019) Rechnungslegung nach Obligationenrecht, veb.ch Praxiskommentar mit Berücksichtigung steuerrechtlicher Vorschriften (burada)